Gekon

Jeżeli chciałbyś dowiedzieć się więcej na temat fantastycznych zwierząt jakimi są gekony orzęsione - dobrze trafiłeś! Te niewielkie gady są hodowane w niewoli od niedawna, więc informacje na ich temat podlegają jeszcze ciągłej ewolucji. Informacje zawarte na tej stronie pomogą Ci zdobyć podstawową wiedzę na temat tych zwierząt i ich wymagań. Zanim zdecydujesz się na zakup jakiegokolwiek zwierzęcia wskazane jest - zarówno dla dobra Twojego jak i dla przyszłego podopiecznego - żebyś poświęcił odpowiednią ilość czasu na dokładne zgłębienie informacji na jego temat (łatwo dostępnych w internecie). Pozwoli Ci to z pewnością uniknąć wielu błędów, które mogłyby odebrać Ci część radości wynikającej z opieki nad zdrowym i zadowolonym z życia gekonkiem!

 

Gekon orzęsiony lub Correlophus ciliatus, pieszczotliwie nazywany czasem "orzęskiem" lub "rzęsą" jest małym, wyposażonym w chwytny ogon gekonem wywodzącym się z wilgotnych lasów Nowej Kaledonii - grupy wysp leżących w przybliżeniu 1 400 km na wschód od Australii. Klimat jest tam umiarkowany w stopniu wystarczającym żeby uznać tego gekona za odpowiedniego do rozpoczęcia przygody z terrarystyką. Dzięki temu, że temperatury w Nowej Kaledonii są zbliżone do tych panujących w naszych domach - nie ma konieczności dogrzewania terrariów - co znacznie ułatwia ich odpowiednie wyposażenie.
Mięciutkie chwytne podeszwy stóp o ciekawym wzorze wraz z bujnymi "rzęsami" (od których gatunek wziął swoją nazwę) i pięknymi ubarwieniami o ciekawych wzorach powodują, że gekony orzęsione zdecydowanie przyciągają wzrok stanowiąc atrakcję i ozdobę naszego terrarium.

 

W roku 2012 opublikowano nową klasyfikację, zgodnie z którą gekony orzęsione znane wcześniej jako Rhacodactylus ciliatus, zaczęły być określane jako Correlophus ciliatus. W internecie nadal możemy spotkać materiały w których używana jest wcześniejsza nazwa - warto pamiętać, że cały czas mowa jest o jednym i tym samym gatunku.

 

Gekony orzęsione nie są hodowane w niewoli od dawna, w porównaniu z innymi gadami. W roku 1994 zostały odkryte ponownie, po tym jak uznano je za gatunek wymarły. W związku z tym nie jest jeszcze znany dokładny czas życia tych zwierząt, jednak przyjmuje się, że przy prawidłowej opiece powinien on mieścić się w granicach od 15 do 20 lat.

 

Dorosły gekon orzęsiony waży ok 40-45 gram wraz z ogonem, jednak zdarzają się osobniki większe osiągające nawet do 70 gram! Przeciętna długość dorosłego osobnika to 20cm. Należy dbać o to żeby nie utuczyć gekona nadmiernie, ponieważ nadwaa u tego gatunku może mieć takie same negatywne konsekwencje jak u innych zwierząt.

 

Gekony orzęsione należą do zwierząt nocnych - większość dnia przesypiają zwisając z gałęzi. Aktywne stają się dopiero po zapadnięciu zmroku. Na obserwację orzęsków w okresie pełnej aktywności pozwoli zainstalowanie czerwonego oświetlenia (np. czerwone led), które dla gadów nie jest widoczne.

 

W naturze gekony występują w wielu różnych odmianach barwnych, rozłożonych w różnorodne wzory. Po wielu odpowiednio dobranych krzyżowaniach hodowcy na całym świecie zwiększyli pulę odmian wzmacniając wybrane cechy i ubarwienia. W pewnym stopniu gekony te potrafią zmieniać kolory i ich natężenie. Zwykle w ciągu dnia kolor będzie przygaszony / jaśniejszy - jest to stan określany jako fired down, w nocy zaś - w okresie wzmożonej aktywności kolory się wyostrzają, a gekon przechodzi w stan fired up.

 

Gekon regularnie zrzuca skórę (częściej w okresie wzrostu). Aby wylinka przebiegała bez problemów ważne zapewnienie gekonowi odpowiedniej porcji witamin i minerałów (w przypadku karm instant dieta jest już odpowiednio zbilansowana, w przypadku podawania owadów karmowych warto obsypać je odpowiednim preparatem witaminowym naprzemiennie z wapnem). Konieczne jest również utrzymywanie prawidłowej - dość wysokiej - wilgotności, która na wyspach Nowej Kaledonii waha się w granicach 70%. W tym celu najlepiej jest raz dziennie obficie zraszać wnętrze terrarium wodą - np. wieczorami.
Gdy gekon orzęsiony linieje, zaczyna od "zlizania" skóry z okolic nosa, a następnie zdejmuje skórę z dalszych okolic - bądź to za pomocą pyska bądź to ocierając się o szorstkie przedmioty (jakich nie powinno zabraknąć w terrarium). Zrzuconej skóry nie znajdziesz zbyt często - gekon zwykle zjada swoją wylinkę.
Proces zrzucania skóry powinien przebiegać sprawnie - w ciągu paru minut do godziny. Jeśli widzisz, że gekon ma problemy ze zrzuceniem skóry - namocz go porządnie (spryskaj wodą, lub jeśli skóra zostaje na palcach - włóż gekona do bardzo płytkiej letniej wody, tak żeby zanurzyć tylko stopy) i delikatnie zdejmij skórę pincetą lub wacikiem. Jeśli skóra nie odchodzi - poczekaj aż dobrze namoknie, inaczej możesz skrzywdzić zwierzę. Niezrzucona wylinka może powodować poważne problemy!

 

Gekon orzęsiony używa często gekona do owijania się wokół gałęzi (lub naszych palców:)) żeby zwolnić upadek lub utrzymać równowagę. Ten jakże użyteczny ogon nie jest jednak trwałą częścią ciała każdego orzęska - gekon zaatakowany przez innego drapieżnika, złapany za ogon przez innego orzęska, a czasem (jak żartują hodowcy) przerażony zbyt intensywnym gapieniem się, odrzuca ogon. W odróżnieniu od innych jaszczurek - gekon orzęsiony nie regeneruje ogona, co oznacza, że jeśli ten raz odpadnie gekon już zawsze będzie przypominał "żabkę". Brak ogona zmienia wyłącznie wygląd gekona, w żaden sposób nie pogarsza jego funkcjonowania, w naturze dorosłe orzęski z ogonami praktycznie nie występują.

 

Gekony orzęsione to gatunek nadrzewny, bardzo lubią się wspinać i odpoczywać w jak najwyższych miejscach. Są również całkiem niezłe w widowiskowych skokach. Pamiętając o tym, jeśli bierzesz gekona na ręce, unikaj trzymania go wysoko nad twardymi powierzchniami (np. nie noś gekona na ramieniu przechodząc nad wykafelkowaną podłogą). Z czasem zaczniesz dostrzegać kiedy gekon szykuje się do skoku, nie zawsze jednak zostaniesz ostrzeżony!

 

Większość orzęsków całkiem nieźle znosi noszenie na rękach. Najwygodniejszym sposobem "złapania" gekona jest ustawienie przed nim ręki, na którą ma się wspiąć i delikatne dotknięcie jego zadu lub tylnych nóg drugą ręką, zachęcające do ruszenia naprzód. Gekona przestraszy to mnie niż widok "wielkiego szpona" łapiącego go od góry. Nigdy nie łap gekona za ogon! Kiedy gekon siedzi już na Twojej ręce może pozwolić mu przechodzić (lub przeskakiwać) z jednej dłoni na drugą jeśli ma na to ochotę. Jeśli nie masz jeszcze doświadczenia staraj się zapewnić sobie pomoc drugiej osoby - gekon może szybko znaleźć się na Twojej głowie lub plecach:)
Pamiętaj, że nawet jeśli gekon toleruje noszenie, to nie znaczy że je faktycznie lubi i nadal Twoje próby zaprzyjaźnienia się mogą być dla niego traumatycznym przeżyciem, nie zaleca się noszenia gekona dłużej niż 10 minut na raz.
Przede wszystkim pamiętaj jednak, że gekon orzęsiony jest gadem i nie ważne jak bardzo chciałbym utworzyć z nim więź taką jak z psem czy kotem, umysł tego zwierzęcia działa inaczej niż u ssaków. Jeśli zwierzę ma być Twoim przyjacielem do zabawy i głaskania - rozważ coś bardziej futrzastego:)